انسولین و نحوه استفاده از آن
انسولين هورموني است كه از لوزالمعده ترشح ميشود. گروهي از افراد مبتلا به ديابت ممكن است به تزريق انسولين نياز داشته باشند. چرا كه در بدن آن ها، انسولين به مقدار كافي توليد نميشود يا به خوبي عمل نمي کند.
محل توليد انسولين در بدن
انسولين در پانكراس يا لوزالمعده (غدهاي به طول 15 سانتيمتر در پشت معده) توليد ميشود. لوزالمعده در افراد سالم، در طول شبانهروز مقادير زيادي انسولين ترشح ميكند، اما در افراد ديابتي، يا اصلاً انسولين توليد نميشود و يا مقدار انسولين توليد شده برای بدن كافي نيست. در هر صورت، نتيجه آن است كه قند وارد سلول ها نميشود و مقدار آن در خون زیاد می شود و بدن قادر به توليد انرژي از قند نخواهد بود.
كاركرد انسولين در بدن
انسولين كليدي است كه قفل در سلول ها را بهروي قند باز كرده و باعث ورود قند به درون سلول ها و توليد انرژي ميشود.
در صورتيكه گلوكز (قند) به هر دليلي نتواند وارد سلول هاي بدن شود، قند موجود در جريان خون زياد مي شود و اصطلاحاً ميگوييم قندخون بالاست.
اگر قندخون براي مدت طولاني بالا باقي بماند، شاهد بروز عوارض خطرناكي خواهيم بود. بهعلاوه هنگاميكه قندخون از حدي بالاتر رود، كليهها آن را از طريق ادرار دفع مي كنند، به اين ترتيب دفع ادرار افزايش پيدا ميكند و در نتيجه باعث بروز علائمي نظير احساس خستگي، تشنگي وگرسنگي مي شود و ممكن است وزن بدن نيز كاهش يابد.
نحوه تزريق انسولين توسط بيماران ديابتي
1- از بين نواحي مختلف تزريق انسولين، يك ناحيه را بهصورت چرخشي انتخاب كنيد.
2- محل تزريق را با پنبه الكلي تميز نموده و 5 تا10 ثانيه صبر كنيد تا الكل كاملاً خشك شود.
3- با يك دست پوست ناحيه مورد نظر را صاف كرده و با دو انگشت قسمتي از آن را گرفته و بيحركت نگه داريد.
4- با دست ديگر سرنگ را برداشته و همچون قلم در دست بگيريد. سر سوزن را وارد پوست كنيد.
5- زاويه تزريق در افراد چاق و لاغر متفاوت است. در افراد چاق در ناحيه پيشين رانها و بازوها ابتدا بايد پوست بالا آورده شود و با زاويه 90 درجه سر سوزن وارد گردد، اما در افراد لاغر اين زاويه درشکم و ران 90 درجه و در بازوها 45 درجه است.
6- براي تزريق انسولين پيستون سرنگ را تا آخر فشار دهيد.
7- بهطور مستقيم سوزن را از پوست خارج كنيد و يك گلوله پنبه را براي چند ثانيه روي موضع تزريق نگهداريد. اگر بعد از بيرون كشيدن سوزن از پوست و پايان تزريق ناحیه دردناک شد یا مایعی روشن از محل تزریق خارج گرديد، محل تزريق را بهمدت چند ثانيه فشار دهيد.
8 – از ماساژ دادن محل بعد از تزريق بپرهيزيد.
9- زماني كه ميخواهيد سرنگ را دور بيندازيد، آن را داخل يك ظرف كه در آن محكم بسته ميشود، قرار داده و دور بيندازيد.